Oedeemvorming komt veel voor en is een verstoord evenwicht tussen de productie van lymfe ten gevolge van de filtratie van de weefsels enerzijds en de drainage van dit vocht anderzijds. Zonder stagnatie van de afvoer is er geen oedeem.
De meest voorkomende oorzaken van verstoring van de drainage van lymfe zijn:
Het kan ook een aangeboren onvoldoende aantal en/of verminderde kwaliteit van de lymfebanen zijn. Meestal kunnen de aanwezige lymfebanen de fysiologische lymfedrainage nog net aan. Echter zodra er meer lymfe wordt aangeboden treedt oedeemvorming op.
Een andere oorzaak van oedeem is de onderbreking van de lymfebaan door bijvoorbeeld operatieve doorsnijding, traumatische invloeden of therapeutische radiologische bestraling. Ook de operatieve verwijdering van lymfeknopen (zoals het geval is bij kanker) betekent een onderbreking van de lymfe-afvoer en kan een oedeem veroorzaken.
Net als het bloedvatenstelsel hebben we ook het lymfevatenstelsel. Ik noem het altijd het afvoersysteem van ons lichaam en is om die reden ook erg belangrijk voor onze gezondheid.
Het lymfevatenstelsel ligt nagenoeg parallel aan de bloedvaten en is een open systeem, in tegenstelling tot de gesloten bloedsomloop. Het bestaat uit lymfevaten, lymfebanen en lymfeklieren. Lymfe (weefselvocht) dat de bloedbaan heeft verlaten, wordt vanuit de extracellulaire (buiten de cel gelegen) ruimte opgezogen door de lymfevaten, wordt gefilterd in de lymfeklieren en de lymfevaten voeren de lymfe terug naar het bloed d.m.v. twee grote afvoerbuizen nl de borstbuis (ductus thoracicus) en rechterlymfebuis (ductus lymphaticus).